بازگشت

جهيزيه




از مجموع روايات چنين برمي آيد كه فاطمه (س) جهيزيه اي نداشت، مگر آنچه از مهريه او به دستور پيامبر (ص) خريداري شد.

دهها روايت از طريق سني [1] و شيعه رسيده است كه اقلام جهيزيه را نام مي برد: «ان رسول الله (ص) لما زوجه فاطمه بعث معها بخميلة و وساده من ادم حشوها ليف، و رُحَييَن، و سقاء و جرتين» [2] رسول خدا هنگاميكه فاطمه را به ازدواج علي (ع) درآورد با او قطيفه اي و متكائي پوستي كه بار آن گياه بود و دو سنگ آسياب دستي و يك مشك آبي و دو كوزه فرستاد.

در روايت ديگري يكي از اقلام را «سرير شرط» (تختي كه با نخهاي تابيده شده بسته شده است) نام مي برد. [3] .

در روايتي ديگر به فرشي كه بار آن از گياه خوشبويي بوده است (تشك) اشاره رفته است. [4] .

از ظاهر اين روايت چنين برمي آيد كه هيچكدام درصدد بيان


فهرست اقلام جهيزيه نيستند، بلكه در مقام وصف سادگي آن هستند كه نمونه هايي را ذكر مي كنند. جامع ترين روايتي كه ليست جهيزيه فاطمه (س) را ارائه مي دهد همان روايتي است كه مرحوم شيخ طوسي در امالي نقل كرده است و ترجمه آن را در پايان گفتار «مقدمات ازدواج «ذكر كردم [5] و اينك متن عربي آن را براي تيمن و تبرك مي آورم:

«قال الصادق (ع)... و كان مما اشتروه قميص بسبعه دراهم، و خمار باربعه دراهم و قطيفه سوداء خيبريه و سرير مزمل بشريط، و فراشان من حشيش مصر حشو احدهما ليف و حشو الاخر من جز الغنم و اربع مرافق من ادم الطائف حشوها اذخر و سترا من صوف و حصير هجري و رحاء اليد و سقاء من ادم و مخضب من نحاس و قعب بسن و شن للماء و مطهره مزفته و كيزان خزف. [6] .

اين اقلام جهيزيه دختر رهبر انقلاب الهي حجاز است، دختر فاتح جنگي است كه دماغ گردنكشان و بزرگان عرب را بخاك ماليده است و نام او هيبتي در شبه جزيره بخصوص مكه بوجود آورده است. [7] .

اين روايات كم گفته باشند يا زياد، آنچه مسلم است سادگي جهيزيه فاطمه (س) است كه بر سر زبانها افتاد و بنا بر روايتي كه مرحوم علامه اميني (ره) در «الغدير» نقل مي كنند حتي خود


فاطمه (س) هم از سادگي آن نگران شد و به پيامبر (ص) عرض كرد: «تعلم اني لا احب الدنيا و لكن نظرت الي فقري في هذه الليله فخشيت ان يقول لي علي باي شي ء جئت؟ فقال النبي (ص) لك الامان فان عليا لم يزل راضيا مرضيا» [8] .

(اي پدر) تو ميداني من اهل دنيا نيستم، اما آنگاه كه به اين (اثاثيه) فقيرانه ام در اين شب (عروسي) نگاه مي كنم، نگران مي شوم كه مبادا علي (ع) بپرسد چه چيز همراه آورده اي؟ پيامبر (ص) فرمودند: مطمئن باش علي (ع) براي هميشه از اين ازدواج خشنود خواهد بود.


پاورقي

[1] احقاق الحق ج 10 ص 269 تا 380

[2] مسند احمد بن حنبل ج 1 ص 227 حديث 838 و الطبقات کبري ج 8 ص 25

[3] الصواعق المحرقه ص 163 و ذخائر العقبي ص 28.

[4] ذخائر العقبي ص 34.

[5] همين کتاب ص 47

[6] مناقب ج 3 ص 353 و بحارالانوار ج 43 ص 94.

[7] ازدواج فاطمه (س) بعد از جنک بدر است.

[8] الغدير ج 2 ص 318.