بازگشت

و اما سخنان بزرگان




1. ثقه الاسلام كليني (ره) در كتاب شريف كافي فرموده: فاطمه (ع) پنج سال پس از بعثت پيغمبر (ص) به دنيا آمد و چون از دنيا رفت هيجده سال و هفتاد و پنج روز از عمر او گذشته بود. و مرحوم مجلسي در بحارالانوار (ج 43، ص 9) حديث ديگري به همين مضمون از امام باقر (ع) از همان كتاب كافي نقل مي كند.

2. مرحوم ابن شهر آشوب در مناقب گويد: فاطمه پنج سال بعد از نبوت و سه سال پس از معراج در بيستم ماه جمادي الاخر در مكه به دنيا آمد و هشت سال با پدرش در مكه بود، سپس به مدينه هجرت كرد و دو سال پس از هجرت در روز اول يا ششم ذي حجه با علي (ع) ازدواج نمود و روزي كه پيغمبر (ص) از دنيا رفت هيجده سال و هفت ماه از عمر فاطمه (ع) گذشته بود.

3. مرحوم اربلي در كتاب كشف الغمه از امام باقر (ع) روايت كرده كه فرمود: فاطمه (ع) پنج سال پس از بعثت در همان سالي كه قريش خانه ي كعبه را بنا مي كردند متولد شد، و روزي كه از دنيا رفت هيجده سال و هفتاد و پنج روز و بنا به روايت صدقه هيجده سال و يك ماه و پانزده روز از عمرش گذشته بود.

و اما از علماي عامه از محمد بن اسحاق و ابونعيم و ابوالفرج و طبري و واقدي نقل شده [1] كه گفته اند: ولادت فاطمه (ع) پنج سال قبل از بعثت بوده است.

نگارنده گويد: پس از اينكه اختلاف در روايات و نقلها معلوم شد بخوبي روشن مي شود كه گفتار محدثين بزرگوار شيعه به صحت و درستي نزديكتر و با روايات منطبقتر از گفتار علماي اهل سنت است، زيرا گفتار آنها با رواياتي كه درباره ي خلقت آن حضرت و انعقاد آن از ميوه ي بهشتي نقل كرده اند سازگار نيست، اما با گفتار محدثين شيعه سازگار است زيرا اگر چه بسياري تاريخ معراج را در سالهاي آخر توقف حضرت در مكه نقل كرده اند، اما اجماع و شهرتي در اين باره در كار نيست، گذشته از آن همان طور كه در تاريخ زندگاني رسول خدا (ص) ذكر شده از مجموع روايات


استفاده مي شود كه معراج رسول خدا (ص) به آسمانها بيش از يك بار بوده و مكرر اتفاق افتاده است، چنانكه در نقل ابن شهر آشوب (ره) نيز بود. فقط يك مطلب مي ماند و آن اينكه در حديث صاحب كشف الغمه نامي از بناي كعبه به دست قريش در همان سال نيز برده شده كه اين مطلب با قول اهل سنت سازگارتر است، كه آن نيز محتمل است دوبار اتفاق افتاده باشد يعني پس از بعثت نيز چنين اتفاقي پيش آمده باشد، و در تاريخ ذكري از آن به ميان نيامده و احتمال دخل و تصرف راويان نيز در كار هست، و به هر صورت ارتكاب تاويل و احتمالات در اين طرف خيلي كمتر و آسانتر از آن طرف است. [2] .

و برخي نيز مانند صاحب قاموس الرجال احتمال داده اند كه راويان كلمه ي «بعد النبوه» را به «قبل النبوه» تبديل كرده و يا بالعكس.

ضمنا در برابر دو قول مزبور، برخي نيز ولادت آن حضرت را در سال دوم و سوم بعثت دانسته اند كه چندان اعتباري ندارد. والله العالم.


پاورقي

[1] قاموس الرجال، ج 11، ص 27.

[2] يک استبعاد ممکن است باقي بماند که بگويند: اگر فاطمه (ع) پنج سال پس از بعثت به دنيا آمده باشد مستلزم آن است که خديجه (ع) در سن پنجاه و نه سالگي به فاطمه حامله شده باشد، زيرا چنانکه در جاي خود مذکور شد هنگامي که رسول خدا (ص) با خديجه ازداج کرد، از عمر آن حضرت بيست و پنجسال گذشته بود و از عمر خديجه چهل سال، و رسول خدا (ص) نيز در سن چهل سالگي به رسالت مبعوث گرديد و چهار سال پس از بعثت نيز اگر خديجه حامله شده باشد، مي شود همان پنجاه و نه سال و اين بعيد به نظر مي رسد؟

و چنانکه گفتيم اين فقط استبعادي بيش نيست و گرنه با توجه به اينکه زنان قريش در سن شصت سالگي يائسه مي شود و با توجه به نمونه هايي که در تاريخ و بلکه زمان خود ما ديده شده که زناني در سنين شصت و بالاتر از شصت سالگي حامله شده اند جايي براي اين سؤال و استبعاد هم باقي نمي ماند!.