بازگشت

كنيه ي او و حكمت نامهايش




در فصل اول، حديث ابن عباس از رسول اکرم صلي اللَّه عليه و آله و سلم گذشت که فرمود: «(خداوند) فاطمه را بدين نام ناميد، چرا که خداوند او و محبينش را از آتش جدا نموده است.» آنچه در اين فصل مي آيد ديگر رواياتي است که با جستجو در کتب اهل سنت يافته ام.

1- محب طبري [1] مي نويسد:

علي عليه السلام گفت: رسول گرامي صلي اللَّه عليه و آله و سلم به فاطمه فرمود:

فاطمه، هيچ مي داني چرا «فاطمه» ناميده شدي؟

علي عليه السلام گفت: اي رسول خدا، چرا «فاطمه» ناميده شد؟

فرمود: خداوند- عزّوجلّ- او و فرزندانش را روز قيامت از آتش دور داشته است. [2] .

محب طبري همچنين مي نويسد: اين روايت را امام علي بن


موسي الرضا عليه السلام در مسند خود به اين صورت نقل کرده است که رسول خدا صلي اللَّه عليه و آله و سلم فرمود:

همانا خداوند- عزوجل- فاطمه و فرزندانش و کساني را که دوستار آنانند، از آتش دور داشته و از اين رو است که او «فاطمه» ناميده شد.

2- در کنزالعمال [3] آمده است:

«فاطمه نامش نهادند، چرا که خداوند او و دوستدارانش را از آتش جدا نموده است. [4] .

3- ابن اثير در کتاب النهاية [5] مي نويسد:

فاطمه را «بتول» [6] ناميدند چون از زنان زمان خود از جهت فضل و دين و حسب، جدا بود. و بعضي گفته اند: چون انقطاع از دنيا بسوي خداوند داشته است.

4- عبيده ي هروي در الغريبين مي نويسد:

فاطمه را بتول ناميدند چون نظير و مانندي نداشت.


5- ابن اثير در اسدالغابة [7] در احوال دخت فاطمه دخت رسول خدا صلي اللَّه عليه و آله و سلم مي نويسد:

کنيه ي فاطمه «ام ابيها» (يعني مادر پدرش) بوده است.

6- ابن عبدالبر در الاستيعاب [8] از جعفر بن محمد عليه السلام نقل مي کند که:

کنيه ي فاطمه، دخت رسول خدا صلي اللَّه عليه و آله و سلم «ام ابيها» بود.



پاورقي

[1] ذخائرالعقبي، ص 26.

[2] محب طبري مي نويسد: «حافظ دمشقي اين روايت را نقل کرده است».

[3] کنزالعمال، ج 6، ص 219.

[4] صاحب کنزالعمال مي گويد: ديلمي به نقل از ابي هريره اين روايت را از رسول خدا نقل کرده است.

[5] النهاية، ذيل ماده ي بتل.

[6] «بتول» از ماده ي بتل: بمعني «جدا کردن و بريدن» مي باشد.- مترجم-

[7] اسدالغابة، ج 5، ص 520.

[8] الاستيعاب، ج 2، ص 752.